Aforoz: Bir Hıristiyan’a Katolik kilisesi tarafından konulan yasak. Buna göre, aforoz edilen kimse, kilise faaliyetlerine katılamaz, Katolik mezarlığına gömülemez. Ayrıca diğer Katoliklerin bu kimse ile ilişki kurması da yasaktır.
Ağnam: Koyun ve keçi cinsi hayvanlardan alınan vergi, ağnam resmi.
Ampir: Hayvan ve insan suretlerinin sık kullanıldığı yapı üslubu. Türk ampir üslubunda insan ve hayvan kabartmaları yerine çiçek ve yaprak süslemeleri kullanılmıştır.
Amire: Padişaha, devlete ait; resmi, tersane-i amire.
Anasır: Unsurlar. Osmanlı Devleti’nde yaşayan çeşitli etnik unsura mensup millet-i mahkümeden halka verilen isim.
Antikite: Eski Yunan ve Roma sanatına verilen genel ad.
Aristokrasi: Soylular topluluğu; bir ülkenin yönetimini soyluların yürütmesi. Aristokrat denilen soyluların pek çok ayrıcalıkları vardır.
Arpalık:
- Askeri sınıfından olanlara ek gelir olarak verilen mal veya para.
- Emekli veya görevden uzaklaştırma ücreti olarak kişilere bağlanan gelirlere verilen genel ad.
Arz:
- Bir iş hakkında padişaha resmi evrakların sunulması, Divan-ı Hümayun toplantısının sonuçlarını padişaha sunma.
Arz Odası: Topkapı Sarayı’nda padişahın elçileri ve sadrazamı kabul ettiği bölüm. Asimile etmek:
- Kendine benzetme,
- Bir milletin başka bir milletin kültür unsurlarım yok ederek, kendi kültürünü kabul ettirmesi.
Aşiret: Bir asıldan çıkmış olup birlikte yaşayan ve birlikte konup göçen topluluk. Oymak topluluğu.
Atalet: Boş durma, duymayış, duygusuzluk.
Avarız: Olağanüstü durumlarda halktan alınan ayni, nakdi veya bedeni vergi. Zamanla genelleşmiştir.
Ayan: Bir memleketin ileri gelenleri. Özel olarak XVII. yüzyılın sonlarından itibaren Osmanlı Devleti’nde ileri gelen yerli ailelerin nüfuz kazanmasıyla ortaya çıkan kimseler.
Azab: Osmanlıların ilk zamanlarında Türk asıllı hafif piyadelere denirdi. Ayrıca, Osmanlı deniz piyadelerine (bahriye azabı) ve bazı kale muhafızlarına (kale azabı) da denilmiştir
Absolutizm: Mutlakıyetçilik
A | B | C – Ç | D | E | F | G | H | I – İ | K | L | M | N | O – Ö | P | R | S – Ş | T | U – Ü | V | Y | Z