“Yunan uygarlığı kesinlikle Anadolu uygarlığının takipçisidir. Öncüsü değildir. Öncüsü olamaz çünkü Yunan varlığı Anadolu uygarlığı kadar eski değildir. Tarihe baktığımızda 500 yıllık bir uygarlık bu kadar derin bir kültürü yaratamaz.”
Cevat Şakir Kabaağaçlı / Halikarnas Balıkçısı böyle demişti.
Peki neye dayanarak ?
10 bin yılık geçmişi ile Çatalhöyük,12 bin yıldan eski Göbekli Tepe, Grek uygarlığından çok eskidir, kıyaslanamaz.
Çünkü Antik Çağın en büyük filozof ve tarihçileri Anadolu’da doğmuş ve yaşamıştır. Bunlardan örneğin Karyalı Heredot Atina’ya sürgün edilmiş, orada dili kaba ve yabancı olarak nitelendirilmiştir.
Peki aklımıza gelenleri sıralayalım : Anadolu’da Yaşamış Antik Filozoflar
• Thales. Milet’te (Aydın/Didim) yaşamıştır. Fenikelidir.
• Anaksimenes. Milet’te (Aydın/Didim) yaşamış filozoflardandır. Fenikelidir.
• Herakleitos. Ephesos’ta (İzmir/Efes/Selçuk) yaşamıştır.
• Diogenes. Sinope’de (Sinop) doğmuştur.
• EpiktetosHierapolis’te (Denizli/Pamukkale) doğmuştur.
• Lukianos (Lukiyanos) Şamişat’ta (Adıyaman/Samsat) doğmuştur
• Ksenofanes (Kısefones) Kolophon’da (İzmir/Değirmendere) doğmuştur.
• Kleanthes Çanakkale Ayvacık’ta doğmuştur.
• Anaksagoras Klazomenai’da (İzmir/Urla) yaşamıştır.
Ve tarihçiler :
• Heredot ,Bodrum (Halikarnas) Karya Ülkesinde doğmuştur.
• Homeros, Kolophon (İzmir-Selçuk arasında)
• Strabon , Doğum tarihi: MÖ 63, Amasya, Ölüm tarihi ve yeri: MS 23,Amasya
Yukarda saydıklarımız nerelerdeymiş Grek ülkesi nerede ?
Halikarnas Balıkçısına hak vermez misiniz?
Örneğin resimdeki Efes Antik Kentinin ilk kuruluşu kuruluşu M.Ö. 6000 yıllarına, kadar inmektedir. Son yıllarda yapılan araştırma ve kazılarda Efes çevresindeki höyükler (tarih öncesi tepe yerleşimleri) ve kalenin bulunduğu Ayasuluk Tepesi’nde Tunç Çağları ve Hititlere ait yerleşimler saptanmıştır. Hititler Döneminde kentin adı Apasas’tır. M.Ö. 1050 yıllarında Yunanistan’dan gelen göçmenlerin de yaşamaya başladığı liman kenti Efes, M.Ö. 560 yılında Artemis Tapınağı çevresine taşınmıştır. Bugün gezilen Efes ise, Büyük İskender’in generallerinden Lysimakhos tarafından M.Ö. 300 yıllarında kurulmuştur. Helenistik ve Roma dönemlerinde en görkemli zamanlarını yaşayan Efes, Asya eyaletinin başkenti ve en büyük liman kenti olarak 200.000 kişilik nüfusa sahipti. Efes, Bizans (Doğu Roma ) Dönemi tekrar yer değiştirmiş ve ilk kez kurulduğu Selçuk’taki Ayasuluk Tepesi’ne gelmiştir.
Oysa, Eski Yunan uygarlığı ne zaman?
Geleneksel olarak Antik Yunan döneminin başlangıcı MÖ 776’da ilk Olimpiyat Oyunları’nın yapılması olarak alınır. Ama birçok tarihçi Yunan Kültürü’nün geçmişini MÖ 1000’lere kadar yayar. Fakat çoğunlukla kabul gören bitiş tarihi MÖ 323’te Büyük İskender’in ölümüdür.
Anadolu Uygarlığı ve Yunan Uygarlığı arasında bin yıllar var.
Anadolu Uygarlıkları Grek değil, aksine Greklerle hiçbir bağlantısı yoktur. Yunanlılarla savaşlarda hepsi müttefik olmuşlardır. Anadolu uygarlıklarını ve bu uygarlıklardaki Türk damgasını anlatmaya devam edeceğiz. Esenlikler.
Selim Sarısoy
28 Ağustos 2020
